زنگ زدگی میلگرد یکی از مشکلات رایج در صنعت ساخت و ساز است که می تواند به کاهش استحکام و دوام سازه ها منجر شود. برای زنگ زدایی میلگرد، می توان از پوشش های محافظتی مانند اپوکسی و گالوانیزه استفاده کرد و میلگردها را در محیط های خشک و دور از رطوبت نگهداری کرد. همچنین روش هایی برای زنگ زدایی از میلگرد وجود دارد که در این مقاله به آنها اشاره خواهد شد.
بیشتر بخوانید : تفاوت میلگرد و آرماتور
دلایل اصلی زنگ زدن میلگرد
دلایل اصلی زنگ زدگی میلگرد عبارتند از:
- رطوبت و اکسیژن: حضور مداوم رطوبت و اکسیژن باعث اکسیداسیون میلگرد می شود.
- محیطهای دریایی و نمکی: نمکهای موجود در محیطهای ساحلی یا استفاده از آب شور در ساخت و ساز، فرآیند زنگ زدگی را تسریع می کنند.
- کیفیت نامناسب میلگرد: استفاده از میلگردهای بی کیفیت و فاقد پوشش های محافظتی کافی، خطر زنگ زدگی را افزایش می دهد.
- ترک خوردن لایه محافظ (پوشش بتنی): ترک خوردن بتن محافظ میلگرد، باعث نفوذ رطوبت و اکسیژن به میلگرد و شروع زنگ زدگی می شود.
حد مجاز زنگ زدگی میلگرد چقدر است؟
حد مجاز زنگ زدگی میلگرد به عوامل مختلفی بستگی دارد و معمولاً توسط استانداردها و آیین نامه های مختلف تعیین می شود. بر اساس آیین نامه بتن ایران (آبا)، استفاده از میلگردهایی که به طور سطحی دچار زنگ زدگی شده اند، ممنوعیتی ندارد، به شرطی که این زنگ زدگی عمیق نباشد و باعث کاهش قطر و مقاومت میلگرد نشود. همچنین، انجمن بتن آمریکا (ACI) نیز قوانینی برای زنگ زدگی میلگرد وضع کرده است که بر اساس آن، میلگردها باید عاری از هرگونه آلودگی، رطوبت، رنگ و گریس باشند و هیچ اکسایش یا پوسیدگی عمیقی روی سطح میلگرد وجود نداشته باشد.
بیشتر بخوانید : میلگرد بستر چست؟
روش های زنگ زدایی از میلگرد
برای زنگ زدایی آرماتور و میلگرد، چندین روش مختلف وجود دارد که بسته به میزان و عمق زنگ زدگی می توان از آنها استفاده کرد. هر کدام از این روش ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب روش مناسب بستگی به شرایط و نیازهای پروژه دارد:
- برس سیمی: استفاده از برس سیمی دستی یا برقی برای زنگ زدگی های سطحی مناسب است.
- سندبلاست و شات بلاست: این روشها شامل پاشیدن ذرات ساینده مانند شن و ماسه یا ساچمه های فولادی به سطح میلگرد برای پاکسازی زنگ زدگی هستند. سندبلاست برای زنگ زدگی های سطحی و شات بلاست برای زنگ زدگی های عمیق تر مناسب است.
- واترجت: استفاده از فشار بالای آب برای زدودن زنگ زدگی، که برای زنگ زدگی های سطحی و متوسط کاربرد دارد.
- اسیدشویی: استفاده از اسیدهای خاص برای حل کردن زنگ زدگی، که باید با دقت و رعایت نکات ایمنی انجام شود.
- ترکیبات شیمیایی: این روش با استفاده از بازدارنده های خوردگی فاز بخار (VCI) و فاز مایع (VPI) برای جلوگیری از زنگ زدگی و پاکسازی میلگرد است.
زنگ زدایی از میلگرد با لیزر
روش رنگ زدایی میلگرد با لیزر یکی از تکنیک های مدرن و مؤثر است که به کمک آن می‌توان رنگ و زنگ زدگی را از روی میلگردها حذف کرد. در این روش، از پرتو لیزر برای تبخیر یا سوزاندن رنگ و زنگ زدگی استفاده می‌شود. زنگ زدایی از میلگرد با لیزر، دارای مزایای متعددی مانند دقت بالا، سرعت بالا و عدم نیاز به مواد شیمیایی است. همچنین لیزر می تواند در شرایط مختلف محیطی و برای انواع مختلف میلگردها استفاده شود. با این حال، زنگ زدایی با لیزر هزینه بر است و نیاز به تجهیزات تخصصی و اپراتورهای ماهر دارد. این فرایند، یکی از روش های پیشرفته و دقیق برای حذف زنگ زدگی از سطح میلگرد است. این فرآیند معمولاً به صورت زیر انجام می‌شود:
بیشتر بخوانید : تفاوت میلگرد بستر و والپست
- نوع لیزر باید با توجه به نوع رنگ و زنگ زدگی انتخاب شود. لیزرهای CO2 و لیزرهای فیبری معمولاً برای این کار مناسب هستند.
- قدرت و سرعت لیزر باید به گونه‌ای تنظیم شود که رنگ و زنگ زدگی به طور مؤثر حذف شود بدون اینکه به خود میلگرد آسیب برسد.
- پرتو لیزر به طور مستقیم بر روی سطح میلگرد تابانده می شود و با حرارت بالا، رنگ و زنگ زدگی را تبخیر می کند.
- پس از حذف رنگ و زنگ‌زدگی، ممکن است نیاز به تمیزکاری نهایی باشد تا سطح میلگرد کاملاً صاف و تمیز شود.
مواد مورد نیاز برای زنگ زدایی میلگرد
برای زنگ زدایی از میلگرد، می توان از مواد و ابزارهای مختلفی استفاده کرد. برخی از این مواد و ابزارها عبارتند از:
- برس سیمی: برای زنگ زدگی های سطحی مناسب است.
- ذرات ساینده: مانند شن و ماسه برای سندبلاست و ساچمه های فولادی برای شات بلاست.
- آب با فشار بالا: برای واترجت استفاده می شود.
- اسیدها: مانند اسید فسفریک یا اسید سیتریک برای اسیدشویی
- ترکیبات شیمیایی: برای جلوگیری از زنگ زدگی و پاکسازی میلگرد.
بیشتر بخوانید: ابزارهای مورد نیاز ساختمان سازی
در چه صورت استفاده از میلگرد زنگ زده امکان پذیر است؟
استفاده از میلگرد زنگ زده بستگی به میزان و شدت زنگ زدگی دارد. در صورتی که زنگ زدگی سطحی باشد و به ساختار اصلی میلگرد آسیب نرسانده باشد، می توان با پاکسازی مناسب از آن استفاده کرد. روش هایی مانند سندبلاست، برس سیمی، یا اسیدشویی می توانند زنگ زدگی سطحی را از بین ببرند. اما اگر زنگ زدگی عمیق باشد و باعث کاهش قطر و مقاومت میلگرد شود، استفاده از آن توصیه نمی شود مگر اینکه پس از انجام آزمایش های لازم، مشخصات فنی آن تایید شود. در این موارد، بهتر است از روش های زنگ زدایی از میلگرد استفاده گردد و یا از میلگردهای جدید و بدون زنگ زدگی استفاده شود تا از مشکلات احتمالی در سازه جلوگیری شود. همچنین قیمت میلگرد زنگ زده به عوامل مختلفی مانند هزینه های تولید، قیمت مواد اولیه، نوسانات بازار، تقاضای بازار و غیره بستگی دارد.
محصول مرتبط : خرید والپست
روش های جلوگیری از زنگ زدگی میلگرد
برای جلوگیری از زنگ زدگی میلگرد، می توان از روش های مختلفی استفاده کرد. برخی از این روش ها عبارتند از:
|
روش جلوگیری از زنگ زدگی میلگرد |
توضیح روش |
| استفاده از پوشش های محافظتی | پوشش هایی مانند اپوکسی، گالوانیزه، و رنگهای ضد زنگ می توانند میلگرد را از تماس مستقیم با رطوبت و اکسیژن محافظت کنند. |
| نگهداری در شرایط مناسب | میلگردها باید در مکان های خشک و دور از رطوبت نگهداری شوند. همچنین، بهتر است میلگردها روی سطوح غیرمستقیم از زمین ذخیره شوند تا از تماس مستقیم با زمین و عوامل زنگ زدگی جلوگیری شود. |
| استفاده از آلیاژهای مقاوم به زنگ زدگی | فولاد ضد زنگ (استنلس استیل) که حاوی کروم و نیکل است، مقاومت بالایی در برابر زنگ زدگی دارد و می تواند به عنوان جایگزین میلگردهای معمولی استفاده شود. |
| بهبود شرایط محیطی و طراحی سازه ها | در طراحی سازه ها باید به کنترل خوردگی توجه شود. استفاده از میلگردهای مقاوم به زنگ زدگی و جلوگیری از ایجاد شکاف هایی در بتن که می تواند منجر به ورود هوا یا مایعات به داخل بتن شود، از جمله اقدامات موثر است. |
| استفاده از بازدارنده های خوردگی |
افزودن مواد شیمیایی بازدارنده خوردگی به بتن می تواند از زنگ زدگی میلگردها جلوگیری کند. |
سخن آخر
ترمیم و زنگ زدایی از میلگرد زنگ زده شامل چندین مرحله است که در این مقاله به آن اشاره شد. این مراحل در ابتدا شامل پاکسازی سطحی است و در صورت لزوم از از مواد شیمیایی مخصوصی استفاده می شود. پس از پاکسازی، میلگردها را با پوشش های محافظتی پوشش می دهد تا از زنگ زدگی مجدد جلوگیری شود. در مواردی که زنگ زدگی عمیق باشد و به ساختار میلگرد آسیب رسانده باشد، ممکن است نیاز به تعویض میلگردها باشد.
